Aromat wanilii to jeden z najprzyjemniejszych znanych nam woni. Uwielbiany za zniewalającą aksamitność, nutkę pikanterii i otulające ciepło. Nienachalna waniliowa słodycz nadaje wyrobom cukierniczym lekkości, głębi i rozmaitości smaku. Jaka jest historia tej zmysłowej przyprawy i jak jej walory wykorzystują ludzie z różnych krańców świata? Nie przestawajcie czytać, a zaspokoimy Waszą ciekawość…
Skąd się bierze wanilia?
Kiedy na myśl przychodzi nam wanilia, najczęściej mamy przed oczami subtelny kwiatek w kremowym odcieniu, albo pomarszczone, ciemnobrązowe patyczki z lekko zakrzywionym końcem. To, co kochamy w wanilii to substancja zwana waniliną. Pozyskuje się ją z owoców, które przypominają strączki fasoli szparagowej, a po wysuszeniu stają się smukłymi, prostymi laskami. Na świecie odnotowano aż 109 gatunków wanilii, jednak w celu produkcji znanej nam przyprawy wykorzystywana jest tylko wanilia płaskolistna. Jest to pnącze z rodziny storczykowatych o dość zgrabnym pokroju, naturalnie porastające pnie drzew lasów tropikalnych w Ameryce Południowej i Środkowej. Kwiaty wanilii, wbrew powszechnym skojarzeniom, osiągają całkiem pokaźne rozmiary (ich płatki mierzą 5-7cm). Charakterystyczne dla storczyków fikuśne kwiaty są zebrane w bujne kwiatostany, co nie pozwala minąć rośliny obojętnie. Niestety, kwitnienie wanilii można obserwować tylko co 3 lata. W takich też odstępach czasowych pnącze wydaje owoce, które zbiera się, zanim w pełni dojrzeją, a następnie fermentuje się i suszy.
Do XIX w. wanilia uprawiana była wyłącznie na terenach Meksyku. Wynikało to z ograniczenia, jakim był fakt, że wanilię zapylają tylko tam występujące gatunku zwierząt – odmiany pszczół bez żądłowych oraz kolibrów. Jednak wraz z rozwojem plantacji odkryto nowy – ręczny sposób zapylania. Przełomowe odkrycie plantatorów zapoczątkowało rozprzestrzenienie się waniliowych upraw na całym świecie. Obecnie najintensywniej laski wanilii produkuje się na Madagaskarze.
Wanilia podbija kuchnie całego świata!
Do Europy wanilię przywieźli hiszpańscy konkwistadorzy w XVI w. Wówczas Aztekowie poczęstowali ich swoim naparem, wyrabianym z tamtejszej czekolady i lasek wanilii. Napój najwyraźniej uwiódł podniebienia przybyszów, gdyż masowo sprowadzili ten wyrób i wanilię do Hiszpanii, z której potem trafiały one do kolejnych krajów Europy.
Dziś wanilia jest nieodzownym składnikiem tradycyjnych hiszpańskich specjałów, jak churros i flan oraz włoskiego przeboju cukierniczego, czyli panny cotty. Ale nacją, którą wanilia wprost odurzyła swoim urokiem są Francuzi. Szczodrze dodają oni wanilię do swoich rarytasów – tostów francuskich, Crème brûlée, Mille Feuille, Crème chantilly, Crème pâtissière (krem cukierniczy wykorzystywany do wielu przepisów, w tym jako nadzienie do eklerów), Canelè, słodkich sufletów, tortów, sosów i wielu innych. Francja to prawdziwy raj dla miłośników wanilii i dużej ilości śmietanki! Lecz wanilia bywa też używana w świecie jako dodatek do dań wytrawnych. W krajach śródziemnomorskich czasami towarzyszy owocom morza, zaś w dalekiej Azji dodaje słodkawej nuty zupom i przyprawnym potrawkom.
Jak wybrać dobrej jakości wanilię?
Wanilię zakupić można w przeróżnych postaciach. Jest dostępna w laskach, pomieszana wraz z cukrem, w mokrych pastach lub w postaci wydobytych już z lasek – ziarenek. Każda forma ma swoje zalety i sprawdzi się w różnych zastosowaniach. Jeśli wanilię chcemy wykorzystać do sporządzenia gorącej czekolady lub drinka, to wygodną formą będą laski wanilii, których używa się powszechnie do aromatyzowania napojów. Jeśli zaś chcemy dodać waniliowej finezji do kremu ciasta lub polewy, to bardzo wygodnym rozwiązaniem będzie pasta waniliowa. Jeśli natomiast pragniemy użyć wanilii w najczystszej postaci, to najtrafniejszym wyborem będzie zakup ziarenek wanilii. Wszystkie wymienione produkty w najlepszej jakości znajdziecie tutaj w sklepie z wanilią.
W poszukiwaniu cukru waniliowego uważajcie tylko na cukier wanilinowy! Cukier ten aromatyzowany jest bowiem syntetyczną wanilią, która znacznie odbiega jakością od tej naturalnej. Wybierzcie z półki „cukier z wanilią”, najlepiej zerkając na procentowy jej udział w składzie. Jednak najlepszy cukier waniliowy możecie wyprodukować sami z użyciem lasek wanilii! Możecie zakupić je tu – https://sklep.pi-nuts.eu/kategoria-produktu/wanilia/ – a następnie użyć ziarenek z ich wnętrza np. do Crème brûlée. Puste laski wanilii włóżcie potem do słoika wypełnionego białym cukrem i odstawcie na kilka dni, przemieszując co jakiś czas. I przepyszny cukier o cudnym, bogatym aromacie gotowy!